Jednym ze sposobów zapobiegania przypadkom mastitis we wczesnej laktacji jest zasuszanie, realizowane poprzez podawanie antybiotyków. Wykonanie długo działającej infuzji dogruczołowej pod koniec laktacji ma dwie funkcje: po pierwsze eliminuje wszelkie trwające infekcje na etapie zasuszania, a po drugie zapobiega nowym zakażeniom w okresie zasuszenia i wczesnej laktacji (Cameron et al., 2014; Halasa et al., 2009). Jeszcze kilka lat temu większość krów zasuszano z użyciem antybiotyków. Jednak stosowanie antybiotyków wiąże się z selektywną presją na populacje bakterii i w efekcie przyczynia się do rozwoju oporności drobnoustrojów (Landers et al., 2012).
Liczba komórek somatycznych jako wskaźnik
Selektywne zasuszanie krów może być realizowane w oparciu o różne wskaźniki, np. uzysk mleka przed zasuszeniem czy liczba komórek somatycznych (SCC). Istnieją podstawy do przyjęcia założenia, że cykl od trzech do sześciu cotygodniowych badań laboratoryjnych nie zapewnia najdokładniejszych informacji do podjęcia decyzji w sprawie zastosowania antybiotyków do leczenia przez zasuszanie (selektywna terapia krów zasuszanych) ze względu na odstęp czasowy pomiędzy pomiarem SCC podczas rejestracji parametrów mleka a faktycznym momentem zasuszenia. Wiadomo, że poziom SCC wzrasta pod koniec laktacji (KNMVD, 2013). Wzrost ten najprawdopodobniej spowodowany jest niższą produkcją mleka, w wyniku czego dochodzi do zwiększenia stężenia komórek somatycznych (Green et al., 2006). Dodatkowo stan zdrowia krowy może ulec znaczącej zmianie bezpośrednio przed zasuszeniem, a to może mieć wpływ na decyzję co do właściwego leczenia.
U krów z przewlekłą (subkliniczną) postacią mastitis liczebność komórek często znacznie się waha (De Haas et al., 2004). Codzienny pomiar liczby komórek pomaga ustalić, u których krów występuje ten problem (Dalen et al., 2019). Milk Quality Control Cell Count (MQC-C) to skuteczne narzędzie monitorowania stanu zdrowia wymion u poszczególnych krów, przede wszystkim dzięki dużej częstotliwości pomiarów (Deng et al., 2020). Okazuje się, że krowy z przewlekłą (subkliniczną) postacią mastitis nie zawsze są odnotowywane w Rejestrze produkcji mleka (MPR) ze względu na wahania poziomu liczebności komórek somatycznych. Mogą być jednak wykrywane przez MQC-C, ponieważ te pomiary prowadzone są codziennie i uwidaczniają wahania przebiegu wartości liczby komórek somatycznych.
Lely MQC-C do częstych badań przesiewowych
MQC-C umożliwia tworzenie profili SCC dla poszczególnych krów, z uwzględnieniem (naturalnej) zmienności dziennej. Odchylenia przebiegu wartości w profilu SCC umożliwia wcześniejszą diagnostykę epizodów mastitis, w oparciu o większą liczbę danych. Częste pomiary i dostępność profili zdrowotności wymion, z uwzględnieniem wszystkich istotnych parametrów zdrowotności (takich jak parametry uwzględniane w raportach stanu zdrowia) w połączeniu z innymi parametrami (np. przewodność, uzysk mleka) ułatwiają przejście na efektywne selektywne leczenie przez zasuszanie.
Podsumowanie
Lely pomaga przygotować krowę do przejścia do etapu skutecznego zasuszenia. Dzieje się to poprzez automatyczne zmniejszanie liczby dojów i ilości podawanej paszy treściwej (a tym samym uzysku mleka) dla konkretnej krowy pod koniec laktacji. Dzięki dodatkowym danym z czujników MQC-C można np. wykorzystać profil zdrowotności wymienia krowy jako pomoc dla hodowcy przy stosowaniu leczenia zasuszaniem u poszczególnych krów.
Cameron, M., McKenna, S. L., MacDonald, K. A., Dohoo, I. R., Roy, J. P., & Keefe, G. P. (2014). Evaluation of selective dry cow treatment following on-farm culture: Risk of postcalving intramammary infection and clinical mastitis in the subsequent lactation. Journal of Dairy Science, 97(1), 270–284. https://doi.org/10.3168/jds.2013-7060
Dalen, G., Rachah, A., Nørstebø, H., Schukken, Y. H., & Reksen, O. (2019). The detection of intramammary infections using online somatic cell counts. Journal of Dairy Science, 102(6), 5419–5429. https://doi.org/10.3168/jds.2018-15295
De Haas, Y., Veerkamp, R. F., Barkema, H. W., Gröhn, Y. T., & Schukken, Y. H. (2004). Associations between pathogen-specific cases of clinical mastitis and somatic cell count patterns. Journal of Dairy Science, 87(1), 95–105. https://doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(04)73146-X
Deng, Z., Hogeveen, H., Lam, T. J. G. M., van der Tol, R., & Koop, G. (2020). Performance of Online Somatic Cell Count Estimation in Automatic Milking Systems. Frontiers in Veterinary Science, 7(April). https://doi.org/10.3389/fvets.2020.00221
Green, L. E., Schukken, Y. H., & Green, M. J. (2006). On distinguishing cause and consequence: Do high somatic cell counts lead to lower milk yield or does high milk yield lead to lower somatic cell count? Preventive Veterinary Medicine, 76(1–2), 74–89. https://doi.org/10.1016/J.PREVETMED.2006.04.012
Halasa, T., Nielen, M., Roos, A. P. W. De, Hoorne, R. Van, Jong, G. de, Lam, T. J. G. M., Werven, T. van, & Hogeveen, H. (2009). Production loss due to new subclinical mastitis in Dutch dairy cows estimated with a test-day model. Journal of Dairy Science, 92(2), 599–606. https://doi.org/10.3168/jds.2008-1564
KNMVD. (2013). Richtlijn Antimicrobiële middelen bij het droogzetten van melkkoeien. https://www.knmvd.nl/app/uploads/2018/07/RICHTLIJN-DROOGZETTEN-MELKKOEIEN.pdf
Landers, T. F., Cohen, B., Wittum, T. E., & Larson, E. L. (2012). A Review of Antibiotic Use in Food Animals: Perspective, Policy, and Potential. Public Health Reports, 127, 4–22. https://doi.org/10.1177/003335491212700103