Belirtileri
İneklerde şap hastalığının belirtileri genellikle enfeksiyondan 2-10 gün sonra ortaya çıkar. Başlıca belirtiler şunlardır:
- Ateş: Yüksek vücut sıcaklığı.
- Ağız ve Ayaklarda Lezyonlar: Ağız içinde, dudaklarda ve ayaklarda ağrılı veziküller ve ülserler.
- Süt Veriminde Düşüş: Süt ineklerinde belirgin bir verim kaybı.
- Salya Akıntısı: Ağızda artan salya üretimi.
- Topallama: Ayaklardaki ağrı ve lezyonlar nedeniyle yürümede zorluk.
- İştahsızlık ve Zayıflama: Yemek yemede azalma ve kilo kaybı.
Bulaşma Yolları
Şap hastalığı, enfekte hayvanların salyası, dışkısı, sütü ve diğer vücut sıvıları ile doğrudan temas yoluyla bulaşır. Ayrıca, kontamine yem, su ve ekipmanlar da bulaşma kaynaklarıdır. Havanın solunmasıyla da virüs yayılabilir.
Tedavi Yöntemleri
Şap hastalığına yönelik spesifik bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Ancak, belirtilerin hafifletilmesi ve ikincil enfeksiyonların önlenmesi amacıyla destekleyici tedaviler uygulanabilir:
- Antibiyotikler: İkincil bakteriyel enfeksiyonları önlemek için.
- Ağrı Kesiciler ve Antiinflamatuvarlar: Ağrının hafifletilmesi ve iltihaplanmanın azaltılması için.
- Beslenme Desteği: İneklerin iştahlarını korumak için yumuşak ve besleyici yemler verilmelidir.
- Yaraların Bakımı: Ağız ve ayaklardaki yaraların temizliği ve bakımı.
Korunma Yolları
Şap hastalığına karşı korunmanın en etkili yolu aşılama ve biyogüvenlik önlemleridir:
- Aşılama: Hastalığa karşı düzenli aşılamalar yapılmalıdır.
- Karantina: Yeni gelen hayvanlar en az 2 hafta süreyle karantina altında tutulmalıdır.
- Hijyen: Ekipmanların ve tesislerin düzenli olarak dezenfekte edilmesi.
- Kontrol ve Denetim: Şüpheli vakaların hızlı bir şekilde rapor edilmesi ve izlenmesi.
Ekonomik Etkileri
Şap hastalığı, süt veriminde düşüş, et kalitesinde azalma ve hayvan ölümleri gibi nedenlerle ciddi ekonomik kayıplara yol açar. Ayrıca, hastalığın yayılmasını önlemek için alınan önlemler ve tedavi masrafları da çiftçilerin mali yükünü artırır.
Şap hastalığının belirtileri, bulaşma yolları, tedavi yöntemleri ve korunma yolları hakkında bilgi sahibi olmak, çiftliklerde bu hastalığın kontrol altında tutulmasına ve ekonomik kayıpların azaltılmasına yardımcı olacaktır.
