Επιδράσεις της Ευζωίας των Ζώων στην Παραγωγικότητα
Οι αγελάδες αντιμετωπίζουν καθημερινά πολλούς περιβαλλοντικούς παράγοντες στρες, όπως θερμικό στρες, συνωστισμό, μεταδοτικές ασθένειες, κακή αερισμό, ακατάλληλο πάτωμα, δυσάρεστες στρωμνές και ανεπαρκή διαχείριση. Η παρατεταμένη έκθεση σε αυτούς τους παράγοντες επηρεάζει τόσο την υγεία των ζώων όσο και την αποδοτικότητα της φάρμας.
Επιδράσεις της Ευζωίας των Ζώων στην Παραγωγικότητα
Η έννοια της “ευζωίας των ζώων” είναι δύσκολο να οριστεί επιστημονικά, αλλά ένας έμπειρος διαχειριστής φάρμας μπορεί να αναγνωρίσει πότε οι συνθήκες είναι κατάλληλες ή ακατάλληλες για τα ζώα.
Το θερμικό στρες επηρεάζει σημαντικά τη φυσιολογία και την παραγωγικότητα των ζώων. Έρευνες δείχνουν ότι αγελάδες που εκτίθενται σε θερμικό στρες κατά το τελευταίο στάδιο της εγκυμοσύνης γεννούν μοσχάρια με χαμηλότερο βάρος και έχουν μειωμένη γαλακτοπαραγωγή στις επόμενες γαλακτικές περιόδους.
Οι βιολογικές αντιδράσεις σε στρεσογόνους παράγοντες όπως ο κακός αερισμός, ο υπερπληθυσμός ή τα σκληρά στρωσίδια δεν έχουν εξηγηθεί πλήρως. Σε υπερπληθή στάβλους, οι αγελάδες ξαπλώνουν λιγότερο και στέκονται περισσότερο, γεγονός που αυξάνει τα προβλήματα στα πόδια. Επιπλέον, αυξάνεται ο ανταγωνισμός για την τροφή και άλλους κοινόχρηστους πόρους, με αποτέλεσμα ορισμένα ζώα να έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε τροφή.
Οι αγελάδες πριν τον τοκετό ή εκείνες που δεν αισθάνονται καλά αναζητούν πιο ήσυχους και απομονωμένους χώρους. Ο υπερπληθυσμός δυσκολεύει αυτή τη συμπεριφορά, αυξάνοντας το άγχος.
Η αντίδραση στο στρες περιλαμβάνει την αντίληψη του στρεσογόνου παράγοντα και την βιολογική απόκριση του οργανισμού. Αυτή η απόκριση καθορίζει αν το στρες θα έχει αρνητική επίδραση στην παραγωγικότητα. Συχνά, τα ζώα προσπαθούν να αποφύγουν το στρες· για παράδειγμα, μια πιο φοβισμένη αγελάδα αποφεύγει μια κυρίαρχη. Έτσι μειώνει την αρνητική επίδραση στο σώμα της. Ωστόσο, δεν μπορούν πάντα να αποφευχθούν οι στρεσογόνοι παράγοντες, και ο διαχειριστής πρέπει να παρακολουθεί προσεκτικά τέτοιες καταστάσεις.
Το νευροενδοκρινικό σύστημα τροποποιεί την έκκριση των υποφυσιακών ορμονών ώστε ο οργανισμός να προσαρμοστεί στο στρες. Αυτές οι ορμονικές αλλαγές επηρεάζουν σχεδόν όλες τις ζωτικές λειτουργίες: τον μεταβολισμό, την αναπαραγωγή, τη γαλακτοπαραγωγή, το ανοσοποιητικό σύστημα και τη συμπεριφορά. Το στρες προκαλεί βιολογικές αλλαγές σε ολόκληρο τον οργανισμό, επηρεάζοντας άμεσα την υγεία και την παραγωγικότητα. Ο τρόπος αξιοποίησης των θρεπτικών συστατικών αλλάζει επίσης· μια αγελάδα που κανονικά θα χρησιμοποιούσε την ενέργεια για παραγωγή γάλακτος ή ανάπτυξη του μοσχαριού, τη διοχετεύει στην αντιμετώπιση του στρες.
Οι καθημερινοί στρεσογόνοι παράγοντες και το βιολογικό τους κόστος συχνά υποτιμούνται, αλλά η μακροχρόνια ή έντονη έκθεση στο στρες καθιστά τη διαχείριση του κοπαδιού απαιτητική και δαπανηρή.
