Drinkgedrag bij melkkoeien

Wanneer en hoeveel drinken melkkoeien gemiddeld?

Koeien verbruiken ongeveer 4-4,5 liter water per kg geproduceerde melk en drinkwater kan 80-90% van de totale waterbehoefte van een melkkoe dekken. Over het algemeen drinken koeien alleen in korte periodes (7-12 keer per dag) waarin ze in totaal tussen de 10 en 20 liter water consumeren. Koeien drinken het liefst na het melken en tijdens het voeren. Dit gedrag is duidelijk te zien in kuddes, waar koeien gaan drinken na een bezoek aan de melkrobot.

 

Waterkwaliteit en beschikbaarheid

Voor een goede wateropname is niet alleen de hoeveelheid, maar vooral de kwaliteit en toegankelijkheid van het water van belang.

• Voorzie minstens twee waterpunten per groep koeien. Zo voorkom je dat dominante dieren de toegang blokkeren.
• Zorg dat 10 tot 15% van de koppel gelijktijdig kan drinken.
• Voor open drinkbakken is een minimale omtrek van 1,2 meter per 20 koeien nodig.
• De hoogte van de waterbak moet rond 60–70 cm liggen en de waterdiepte minimaal 7 cm bedragen, zodat koeien hun snuit volledig kunnen onderdompelen.

Belang van schoon drinkwater

Water moet van uitstekende kwaliteit zijn om ervoor te zorgen dat koeien voldoende drinken. Daarom moet de waterkwaliteit regelmatig worden gecontroleerd; Dit geldt vooral tijdens warmere dagen. Waterbakken moeten dagelijks worden schoongemaakt om bacteriegroei te voorkomen. Vaak worden barrières rond water geplaatst, of drinkbakken kunnen meer dan 1 meter hoog zijn om te voorkomen dat koeien erin poepen. Deze ingrepen kunnen er echter voor zorgen dat de koeien niet voldoende volume drinken. De enige geschikte manier om mest in de drinkbakken te voorkomen, is door er voldoende ruimte omheen te voorzien. Doorgangen met open waterbakken moeten minstens 4 meter breed zijn om koeien te laten passeren terwijl andere dieren drinken.

Ontoereikende watervoorziening of water van slechte kwaliteit leidt tot productieverliezen, vermindert de algehele weerstand tegen ziekten en leidt soms tot uitbraken van ziekten. Voor een optimaal waterverbruik moet de watertemperatuur tussen 10 en 20 ºC liggen.

Het gebruik van een voorkoeler koelt de melk af en kan daardoor het drinkwater opwarmen, dat vervolgens naar troggen wordt geleid, waardoor de watertemperatuur tijdens de koudere winterdagen wordt verhoogd tot de optimale temperatuurklasse voor de koeien.

 

Hittestress en stijgende waterbehoefte

Tijdens warme zomerdagen stijgt de waterbehoefte van melkkoeien aanzienlijk. Bij hittestress kan de opname zelfs verdubbelen.Een koe met een opbrengst van 50 kg kan dus tussen de 250 en 350 liter water drinken bij temperaturen van 27ºC. 

Tip: Plaats extra drinkpunten in de zomer en zorg dat het water tussen 10 en 20°C blijft. Een voorkoeler kan helpen om het water in de juiste temperatuurzone te houden.

Lees meer tips over omgang met hittestress.

 

Praktische tips voor optimaal wateropname

Een goede watervoorziening is net zo belangrijk als een uitgebalanceerd rantsoen. Let bij het managen van het drinkgedrag van melkkoeien op het volgende:

• Controleer dagelijks waterkwaliteit en doorstroming.
• Voorzie voldoende drinkpunten met makkelijke toegang.
• Reinig bakken regelmatig om besmetting te voorkomen.
• Bewaak de watertemperatuur, vooral bij hittestress.
• Stimuleer drinken direct na het melken en voeren.

Door deze maatregelen te volgen, bevorder je een gezonde wateropname, wat bijdraagt aan het koecomfort en ondersteun je een stabiele melkproductie.