Kreupelheid bij melkkoeien

Begrijp de oorzaken van klauwproblemen en verminder kreupelheid

Wanneer een koe loopt, zwaait één poot naar voren (zwaaifase), terwijl de andere drie poten in contact zijn met de vloer (standfase). Twee van de poten staan stevig en één stuwt het lichaam naar voren (afzetten). Dit betekent dat het gewicht op de poten die stevig contact maken met de vloer ongeveer twee keer zo hoog is als wanneer de koe stil staat met alle vier de poten op de grond. Voor een koe van 700 kg betekent dit een piekgewicht van 400 kg aan de voorpoot en 300 kg aan de achterpoot op een bepaald moment in de standfase.

Gewichtsverdeling bij klauwproblemen 

Het gewicht dat op de voorpoot wordt uitgeoefend, is min of meer gelijkmatig verdeeld over beide klauwen (figuur 1a). Bij de achterpoten treedt echter een opmerkelijk verschil op: de buitenklauwen nemen een groot deel van het gewicht op tijdens het lopen. Bij hielcontact, het moment waarop de voet landt, wordt de totale impact uitgeoefend op de buitenklauw en deze impact wordt voornamelijk verdeeld over de buitenklauw (Figuur 1b). Dit blijft zo gedurende de rest van de standfase. Bijna 80% van het gewicht dat op de achterpoot wordt uitgeoefend, wordt gedragen door de buitenklauw!

Figuur 1. Het totale verticale gewicht (◦) uitgedrukt in Newton per kg lichaamsgewicht en de verdeling ervan tussen de binnen-(+) en buitenklauw(*) voor a) voorpoten en b) achterpoten tijdens de standfase. Voor een koe van 600 kg betekent dit dat de maximale kracht ongeveer 5,5 N/kg x 600 kg = 3.300 N is, wat ongeveer 330 kg is bij 65% van de standfase.

Het is bekend dat laterale achterklauwen vatbaarder zijn voor infectieuze klauwaandoeningen zoals digitale dermatitis, witte lijnscheuren en zoolzweren. Dit kan worden verklaard door de anatomie van de klauwen. Het balgebied van de klauw bestaat uit de zachtste hoorn, de zool is harder en de wand is het hardst (Figuur 2). De keratine van de voorpoten is sterker dan die van de achterpoten. De klauwen van kreupele koeien bestaan echter uit een nog zachtere hoorn vanwege een hogere hoornaanmaak. De hoef probeert namelijk dikkere zolen te vormen om de hoge impact en krachten beter op te vangen. Daarom is regelmatig trimmen vereist.

Figuur 2. Anatomie van de klauwen.

Onderzoek naar kreupelheid in klauwen

Rennen, bespringen of plotselinge bewegingen kunnen het gewicht dat op een enkele klauw wordt uitgeoefend, vergroten. Ongelijke of gedeeltelijke ondersteuning van de klauw (bijv. betonroosters) kan het draagoppervlak verminderen. In beide gevallen kunnen de krachten toenemen tot, of boven de maximale waarden, waardoor de hoorn kan scheuren. Zodra zo'n scheur aanwezig is, kunnen er bacteriën in groeien. Mest kan de schade bedekken, waardoor deze bacteriën kunnen hun verwoestende werk doen en een infectie veroorzaken.  

Preventieve maatregelen klauwgezondheid 

In de tussentijd kun je als boer zorgen voor de beste omstandigheden voor jouw koeien. De hardheid en elasticiteit van de hoorn worden beïnvloed door de conditie van het dier en de chemische samenstelling van de keratine. Daarom is een goed uitgebalaneerd rantsoen en voldoende spoorelementen (zoals biotine) essentieel als basis. Daarnaast kan de infectiedruk in de omgeving van de koeien worden verlaagd door de klauwen regelmatig te reinigen en te desinfecteren met bijvoorbeeld Lely Meteor. Ondanks een goed rantsoen en een schone omgeving, wordt het effect hiervan verminderd wanneer de klauwvorm wordt verwaarloosd. Vooral wanneer er overgroeiende buitenklauwen aanwezig zijn, moeten boeren regelmatig preventief bekappen plannen. Lely Horizon biedt je de mogelijkheid om je op tijd te waarschuwen en jouw koeien te separeren voor een controle van hun klauwen door de klauwbekapper. Concluderend, om klauwkreupelheid aan te pakken, moeten alle drie de aspecten worden aangepakt om zo effectief mogelijk te zijn.